Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 1498/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Kielcach z 2016-02-09

Sygn. akt II Ca 1498/15

POSTANOWIENIE

Dnia 9 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka (spr.)

Sędziowie: SSO Sławomir Buras

SSO Anna Pniewska

Protokolant: st. prot. sąd. Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 lutego 2016 r. w Kielcach

sprawy z wniosku A. W. (1)

z udziałem D. L. (1)

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika

od postanowienia wstępnego Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 13 sierpnia 2015 r., sygn. akt VIII Ns 1036/13

postanawia: oddalić apelację.

Sygn. akt II Ca 1498/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem wstępnym z dnia 13 sierpnia 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. VIII Ns 1036/13 Sąd Rejonowy w Kielcach ustalił, iż samochód osobowy marki M. (...) nr rej. (...) rok produkcji 2008 oraz nieruchomość gruntowa położona w J. gmina Z. oznaczona jako działka ewidencyjna nr (...) o powierzchni 0,45 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Kielcach prowadzona jest księga wieczysta nr (...), wchodzą w skład majątku wspólnego byłych małżonków A. W. (1) i D. L. (1).

Powyższe postanowienie wstępne zapadło na tle następującego stanu faktycznego, ustalonego przez Sąd Rejonowy:

A. W. (1) i D. L. (1) zawarli związek małżeński w dniu 20 kwietnia 1992 r. Po ślubie stron zabawa weselna finansowana była przez rodziców uczestnika. Ojciec wnioskodawczyni nie uczestniczył w weselu, bowiem niedługo przed nim przeszedł zawał serca i stan zdrowia nie pozwalał mu na udział w uroczystości. Ze strony rodziny wnioskodawczyni obecni byli: jej matka, siostra z mężem i babcia. Po zawarciu małżeństwa A. W. (1) i D. L. (1) początkowo zamieszkiwali z teściami wnioskodawczyni, L. i S. L. (1), w mieszkaniu należącym do teściów przy ulicy (...) w K.. Niedługo po ślubie wnioskodawczyni urodziła córkę. Po około roku zamieszkiwania wspólnie z rodzicami uczestnika A. W. (1) i D. L. (1) wyprowadzili się i następnie zamieszkiwali w rożnych lokalach wynajmowanych na terenie K..

Rodzice uczestnika D. L. (1) (L. L. (2) i S. L. (1)) nabyli w dniu 5 lutego 1992 r., od M. C. (1), nieruchomość położoną w miejscowości J., gmina Z., oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków nr (...), za cenę 25 000 000 zł. W chwili zakupu nieruchomość ta była zabudowana domem drewnianym oraz budynkami gospodarczymi. Rodzice uczestnika planowali remont domu i uporządkowanie nieruchomości celem osiedlenia się na jej terenie. L. i S. L. (1) mieli wówczas dość dobrą sytuacje finansową (S. L. (1) procował w przedsiębiorstwie (...), a jego żona wyjeżdżała do pracy do Turcji), jednak na początku lat 90-tych ich sytuacja majątkowa zaczęła się zmieniać i rodzice uczestnika popadli w długi. Celem ratowania budżetu domowego i prowadzenia działalności gospodarczej oraz chcąc sfinansować remont domu w J., L. i S. L. (1) zaciągali kredyty i pożyczki w bankach (w dniu 24 stycznia 1992 r. w Banku Spółdzielczym w C.- zadłużenie na dzień 9 listopada 1994 r. wynosiło łącznie z tytułu owego kredytu 116 775 300 zł, w dniu 10 kwietnia 1992 r. umowa kredytowa zawarta z (...) II Oddział w K., w 9 kwietnia 1993 r. umowa kredytu zawarta z Bankiem Spółdzielczym w B.).

Sąd Rejonowy ustalił, iż rodzice uczestnika nie spłacali na bieżąco obciążających ich należności kredytowych, w związku z czym wierzyciele rozpoczęli egzekucję swoich wierzytelności. Pismem z dnia 20 października 1993 r. Komornik Sądowy Sądu Rejonowego w Kielcach Rewiru III wniósł o wpisane w księdze wieczystej nr (...) ostrzeżenia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego z wniosku (...), w zakresie egzekucji z nieruchomości położonej w J. m Z.. Mimo podejmowanych przez L. i S. L. (1) prób rozłożenia spłat kredytów na dogodniejsze raty celem elastyczniejszej spłaty należności i uniknięcia egzekucji z nieruchomości do nich należących, nie uzyskali oni żadnych ulg w spłacie zobowiązań.

Z uwagi na kłopoty finansowe rodziców uczestnika i realną groźbę egzekucji z nieruchomości położonej w J., wnioskodawczyni i uczestnik podjęli decyzję o zakupie owej nieruchomości od rodziców uczestnika. Sąd Rejonowy ustalił, iż A. W. (1) zwróciła się z prośbą do swojego ojca, C. W., o przekazanie jej kwoty 100 000 000 zł, które to środki miały być przeznaczone na zakup nieruchomości w J.. Ojciec wnioskodawczyni darował małżonkom ww. kwotę, co stanowiło formę prezentu weselnego dla wnioskodawczyni i uczestnika.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 24 czerwca 1994 r. wnioskodawczyni i uczestnik zawarli umowę w formie aktu notarialnego sporządzonego przez Notariusza J. F. (rep. A 3924/94), na podstawie której nabyli od L. i S. L. (1) nieruchomość położoną w J. gmina Z., oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków za numerem (...), dla której Sąd Rejonowy w Kielcach prowadził Księgę Wieczystą nr (...). W treści umowy zostało wskazane, iż nieruchomość jest obciążona hipotekami na rzecz wierzycieli sprzedających. Księga wieczysta zawiera wpis dotyczący ostrzeżenia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w stosunku do owej nieruchomości z wniosku (...) II Oddział w K.. Nadto w treści umowy wskazano, iż w dziale IV księgi wieczystej wpisano hipotekę zwykłą w wysokości 88 000 000 zł na rzecz (...) II Oddział w K. oraz hipotekę przymusową na rzecz Banku Spółdzielczego w B. w wysokości 100 000 000 zł. W umowie zawarto stwierdzone, iż sprzedaż nieruchomości następuje za cenę 90 000 000 zł, a sprzedający oświadczyli, iż cena ta została uiszczona w całości. Nadto, na rzecz rodziców uczestnika została ustanowiona osobista, dożywotnia i nieodpłatna służebność mieszkania.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że po nabyciu ww. nieruchomości wnioskodawczyni i uczestnik złożyli oświadczenie o ustanowieniu na nabytej nieruchomości hipoteki na rzecz (...) II Oddział w K. w kwocie 124 000 zł, celem zabezpieczenia wierzytelności z tytułu kredytu udzielonego rodzicom uczestnika na spłatę kredytu hipotecznego nr(...) z dnia 10 kwietnia 1992 r (zaciągniętego przez L. i S. L. (1)).

W dniu 3 czerwca 2010 roku uczestnik D. L. (1) sprzedał samochód marki P. (...) o nr rej. (...) na rzecz M. C. (2) za kwotę 20 000 zł. Natomiast w dniu 15 czerwca 2010 r. wnioskodawczyni sprzedała pojazd marki P. (...) nr rej. (...) F za kwotę 36 000 zł, która została przelana na należący do wnioskodawczyni rachunek bankowy. Jednocześnie w dniu 9 lipca 2010 r. A. W. (1) wypłaciła ze swojego rachunku bankowego kwoty 20 000 zł i 15 000 zł.

Sąd Rejonowy ustalił nadto, iż w dniu 11 lipca 2010 r. uczestnik nabył pojazd marki M. (...) o nr rej. (...), który został zarejestrowany na jego nazwisko. Pojazd ów sprzedał 11 listopada 2012 r., a uzyskanymi środkami pieniężnymi nie podzielił się z wnioskodawczynią. W dniu 2 września 2010 roku S. L. (1) zawarł umowę pożyczki opiewająca na kwotę 41 600 zł ze (...) w T..

Wnioskodawczyni A. W. (1) zainicjowała postępowanie rozwodowe stron niniejszego postępowania pozwem wniesionym do Sądu Okręgowego w Kielcach dnia 9 grudnia 2006 r. Jednakże postępowanie w tej sprawie (toczące się pod sygnaturą akt I C 2603/06) zostało umorzone. Natomiast wyrokiem z dnia 25 marca 2011 r. (data uprawomocnieniea16 kwietnia 2011 r.) Sąd Okręgowy w Kielcach w sprawie o sygn. akt I C 2958/10 rozwiązał małżeństwo A. W. (1) i D. L. (1).

W uzasadnieniu wydanego orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, iż dokonana ocena zeznań świadków i stron postępowania oraz przedłożonych dokumentów wskazują, że nie można uznać umowy z dnia 24 czerwca 1994 r. zawartej w formie aktu notarialnego sporządzonego przez Notariusza J. F. za nr rep. A 3924/94 dotyczącej przeniesienia własności nieruchomości położonej w J., za nieważną. W ocenie Sądu Rejonowego brak jest na tle ustalonego stanu faktycznego przesłanek do stwierdzenia, iż w dacie zawarcia owej umowy zamiarem stron nie było przeniesienie własności nieruchomości, a dokonana czynność jest pozorna. Oceniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, iż nie można uznać za wiarygodne twierdzeń świadków w osobach członków rodziny uczestnika, wskazujących na pozorność owej umowy. Brak przy tym jakichkolwiek innych dowodów uzasadniających założenie, że umowa została zawarta za zgodą stron, dla pozoru. W zakresie orzeczenia o uznaniu za składnik majątku wspólnego byłych małżonków pojazdu marki M. (...) o nr. rej. (...), Sąd Rejonowy podniósł, iż pojazd został zakupiony w trakcie trwania małżeństwa stron, a nadto jego nabycie finansowane było ze środków pochodzących ze sprzedaży innych pojazdów stanowiących własność małżonków. Sąd Rejonowy podkreślił, iż daty zawarcia poszczególnych transakcji niewątpliwie wskazują na okoliczność, iż środki na zakup pojazdu M. (...) pochodziły z majątku wspólnego stron. Nadto, w ocenie Sądu Rejonowego niezasadnym było przyjęcie, iż zakup pojazdu M. został z finansowany przez ojca uczestnika (S. L. (1)) ze środków pozyskanych z zawartej umowy pożyczki, bowiem umowa ta została zawarta po zakupie auta.

Na powyższe postanowienie wstępne apelację w ustawowym terminie wniósł uczestnik, zaskarżając rozstrzygnięcie w całości. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił on naruszenie przepisów prawa procesowego, a to. art. 233 kpc i 328 § 2 kpc poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej a nie swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i nieodniesienie się przez Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia do faktów, które Sąd uznał za udowodnione oraz niewskazanie przyczyn, z których inne dowody uznał za niewiarygodne, poprzez przyjęcie że:

1)  nieruchomość położona w J. i nabyta przez wnioskodawczynię oraz uczestnika na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej przez Notariusza J. F. (...) wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków w sytuacji, gdy prawidłowa ocena dowodów zebranych w sprawie i zasady doświadczenia życiowego powinny prowadzić do wniosku, iż umowa ta, jako pozorna, jest nieważna;

2)  samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) wchodzi w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego winna prowadzić do wniosku, że samochód ten stanowi majątek osobisty D. L. (1).

Uczestnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i ustalenie, ze umowa z dnia 24 grudnia 1994 r. zawarta pomiędzy wnioskodawczynią i uczestnikiem a L. i S. L. (1) przed Notariuszem J. F. w formie aktu notarialnego rep. (...) jest nieważna, a pojazd marki M. (...) wchodzi w skład majątku osobistego uczestnika.

W treści uzasadnienia apelacji uczestnik wskazał na szereg okoliczności dotyczących zeznań poszczególnych świadków oraz stron postępowania, które w jego ocenie podważają dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę materiału dowodowego. Apelujący przedstawił obszerną argumentację dotyczącą podnoszonego przez niego naruszenia przez Sąd Rejonowy treści art. 233§1 kpc, co w konsekwencji miało skutkować bezzasadnym uznaniem, iż umowa dotycząca zakupu przez byłych małżonków nieruchomości położonej w J. jest ważna i nie zachodzi w tym przedmiocie pozorność czynności prawnej. Uczestnik zakwestionował ustalenie przez Sąd Rejonowy, że samochód marki M. (...) wchodzi w skład majątku wspólnego stron wskazując, iż za odmienną oceną przemawia chociażby to, że wnioskodawczyni w niedługi czas po zakupie auta przez uczestnika wniosła pozew o rozwód. Podniósł, że jego matka w rzeczywistości sfinansowała zakup pojazdu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja uczestnika nie zasługuje na uwzględnienie. Rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest prawidłowe, aczkolwiek w układzie procesowym zaistniałym w niniejszej sprawie w ogóle niedopuszczalnym było uznanie za nieważną, jako pozorną, umowy sprzedaży nieruchomości zawartej pomiędzy wnioskodawczynią i uczestnikiem a L. i S. L. (1) w dniu 24 czerwca 1994 r. w formie aktu notarialnego sporządzonego przez Notariusza J. F. (...)

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia dokonane przez Sąd I Instancji i uznaje je za własne, przyjmując przy tym, na tle stanu faktycznego niniejszej sprawy, niedopuszczalność uznania za nieważną ww. umowy.

Wskazać należy, iż umowa dniu 24 czerwca 1994 r. zawarta aktu notarialnego sporządzonego przez Notariusza J. F. ((...) dotyczy sprzedaży nieruchomości położonej w J., gmina Z.. Zawarta została pomiędzy A. W. (1) (wówczas L.) i D. L. (1) (jako kupującymi) a L. i S. L. (1) (jako sprzedającymi). Na jej mocy sprzedający (rodzice uczestnika) przenieśli za odpłatnością na rzecz uczestników niniejszego postępowania własność nieruchomość zabudowanej. Zgodnie z postanowieniami ww. umowy nieruchomość wyszła z majątku wspólnego małżonków L. i S. L. i następnie weszła do majątku wspólnego małżeńskiego uczestnika i wnioskodawczyni. Stan faktyczny niniejszej sprawy wskazuje, iż dla podważania, z jakiejkolwiek przyczyny, ważności ww. umowy, koniecznym było uczestnictwo w postępowaniu wszystkich stron tej umowy, a nie tylko uczestnika i wnioskodawczyni. Nie jest możliwym stwierdzenie nieważności umowy z dnia 24 czerwca 1994 r. w sytuacji, gdy w niniejszym postępowaniu nie występują rodzice uczestnika, L. i S. L. (1).

Sąd Okręgowy dostrzegł na tle niniejszej sprawy, iż dla stwierdzenia nieważności przedmiotowej umowy wymagane jest uczestnictwo w toku postępowania zarówno A. W. (1) i D. L. (1), jak i rodziców uczestnika. Wskazać przy tym należy, iż w sytuacji gdy określony składnik majątkowy, na skutek czynności prawnej której ważność jest kwestionowana, został sprzedany przez małżonków posiadających wspólność majątkowa, ich udział w postępowaniu dotyczącym ważności owej umowy jest niezbędny (współuczestnictwo materialne), a faktycznie są oni współuczestnikami koniecznymi i mogą występować w procesie jedynie razem. Nadmienić należy, iż w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, który podziela Sąd Okręgowy orzekający w niniejszej sprawie, że w postępowaniu o stwierdzenie całkowitej nieważności czynności prawnej w postaci umowy, niezbędny jest udział wszystkich stron umowy, a jeśli po jednej ze stron wystąpiła współwłasność o charakterze łącznym (jaka występuje w ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej), koniecznym jest łączny udział współuprawnionych (małżonków) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1998 r. wydany w sprawie o sygn. akt II CKN 675/97, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 1964 r. wydany w sprawie o sygn. akt I CR 635/63).

Powyższe rozważna Sądu Okręgowego prowadzą do uznania, iż faktycznie niedopuszczalnym było formułowanie w niniejszej sprawie żądania wydania postanowienia wstępnego poprzez uznanie, iż z uwagi na pozorność, umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego w dniu 24 czerwca 1994 r. jest nieważna, a nieruchomość stanowiąca jej przedmiot nie wchodzi do majątku wspólnego uczestników niniejszego postępowania. W ocenie Sądu Okręgowego, w postępowaniu o podział majątku wspólnego byłych małżonków nie jest możliwym kwestionowanie ważności umów i czynności prawnych, których stronami są inne osoby, niż byli małżonkowie. Do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się bowiem odpowiednio, na podstawie odesłania zawartego w art. 46 k.r.o. i art. 567 § 3 k.p.c., przepisy o dziale spadku (art. 680-689 kpc), na podstawie zaś art. 688 k.p.c., zawierającego kolejne odesłanie, odpowiednie zastosowanie mają przepisy o zniesieniu współwłasności (art. 617-625 kpc). Przepisy o dziale spadku zawierają w art. 688 k.p.c. odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3 k.p.c. Nie budzi aktualnie wątpliwości, że w sprawie o podział majątku wspólnego ma również zastosowanie art. 618 § 1 k.p.c., gdyż do tego przepisu odwołują się przepisy zawarte w art. 618 § 2 i 3 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1998 r. wydane w sprawie o sygn. akt I CKN 934/97,).

Mając na uwadze konieczność odpowiedniego stasowania w niniejszym postępowaniu art. 618 kpc podkreślenia wymaga, iż zgodnie z art. 618 § 1 kpc w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Nadto § 2 ww. przepisu statuuje zasadę, iż „z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowanie w sprawach wymienionych w paragrafie poprzedzającym jest niedopuszczalne. Sprawy będące w toku przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi prowadzącemu postępowanie o zniesienie współwłasności.” Prawomocne rozstrzygnięcie postępowania o zniesienie współwłasności wyłącza możliwość dochodzenia roszczeń określonych w art. 618 kpc w przyszłości. Sąd Okręgowy w Kielcach wskazuje, przy tym, iż treść art. 618 § 1 dotyczy tylko roszczeń pomiędzy współwłaścicielami, których majątek jest dzielony w toku postępowania sądowego. Wszelkie inne roszczenie, dotyczące chociażby majątku wspólnego małżonków, jednakże skierowane do osób trzecich, winny być dochodzone w innym postępowaniu, niż dotyczące podziału majątku wspólnego byłych małżonków. Brak jest bowiem tożsamości podmiotów uczestniczących w postępowaniu o podział majątku wspólnego i innym postępowaniu dotyczącym roszczeń małżonków w zakresie składnika majątku wspólnego, wysuwanych wobec osób trzecich. Nie można, w ocenie Sądu Okręgowego w Kielcach przyjąć, iż na gruncie niniejszej sprawy rodzice uczestnika są zainteresowani (w rozumieniu art. 510 kpc) w sprawie o podział majątku wspólnego byłych małżonków, co de facto uniemożliwia wysuwanie w tym postępowaniu żądań uznania za nieważną umowy zawartej, z jednej strony przez rodziców uczestnika, a z drugiej przez A. W. (1) i D. L. (1). Pogląd taki jest w zasadzie ugruntowany w orzecznictwie. Przytoczyć należy w tym miejscu tezę wyroku SN z 15 września 2011 r. wydanego w sprawie II CSK 560/2010 w którym stwierdzono, iż „realizacja roszczenia z art. 10 u.k.w.h. (ustawa o księgach wieczystych i hipotece) o usunięcie niezgodności w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, będącej składnikiem majątku wspólnego byłych małżonków, mogłaby nastąpić w postępowaniu o podział majątku, ze skutkami określonymi w art. 618 § 2 i 3 k.p.c. jedynie wówczas, gdyby stronami sprawy byli wyłącznie uczestnicy postępowania działowego. Jeżeli jednak jedną ze stron jest osoba trzecia, to dochodzenie roszczenia na podstawie art. 10 u.k.w.h. jest możliwe tylko w odrębnym procesie” (por. także uzasadnienie uchwały SN z 20 maja 2011 r. wydane w sprawie o sygn. akt III CZP 24/2011).

W ocenie Sądu Okręgowego prawidłowym postępowaniem uczestnika, który dążył do podważenia ważności umowy sprzedaży z dnia 24 czerwca 1994 r. (nie wypowiadając się przy tym co do faktycznych podstaw żądania, a jedynie wskazując na prawidłową drogę procesową), powinno być zainicjowanie odrębnego postępowania, chociażby o uzgodnienie treści księgi wieczystej owej nieruchomości z rzeczywistym stanem prawnym, którego stronami byli by zarówno A. W. i D. L., jak i rodzice uczestnika L. i S. L. (1). „W sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym konieczny jest udział wszystkich osób wpisanych w dziale drugim oraz innych osób, których uprawnienia z tytułu własności nie zostały - bez względu na przyczynę - dotychczas ujawnione (por. Postanowienie SN z dnia 5 kwietnia 2007 r. wydane w sprawie o sygn. akt II CZ 22/07). Po wszczęciu odrębnego procesu uczestnik winien następnie wystąpić z wnioskiem o zawieszenie niniejszego postępowania na podstawie art. 177 § 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc. Podkreślić bowiem należy, że w razie ewentualnego wydania żądanego przez uczestnika rozstrzygnięcia w zakresie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, orzeczenia takie byłoby wiążące dla Sądu orzekającego w niniejszej sprawie.

Powyższe rozważania Sądu Okręgowego w Kielcach wskazują, iż niedopuszczalnym było na gruncie niniejszej sprawy, badanie przez Sąd I instancji ważności umowy sprzedaży z dnia 24 czerwca 1994 r., której stroną sprzedającą byli rodzice uczestnika, niewystępujący w niniejszej sprawie w charakterze uczestników. Sąd I Instancji faktycznie nie powinien więc w ogóle badać w toku postępowania, czy zaszły przesłanki do uznawania owej umowy za nieważną (jako pozorną), jest bowiem faktycznie związany treścią księgi wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomości, w której jako właściciele wpisani są A. W. (1) i D. L. (1). Zważyć przy tym należy, iż art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece z dnia 6 lipca 1982 r. (dz. U. 2013. Poz.707 ze zm) ustanawia domniemanie, że prawo wpisane w księdze wieczyste, jest zgodne z rzeczywistym stanem prawnym. Powyższy przepis wskazuje na swoiste związanie sądu treścią księgi wieczystej, a obalenie owego domniemania wymaga aktywności zainteresowanych osób.

Do obalenia domniemania wskazanego w art. 3 u.k.w.h. prowadzić może przykładowo orzeczenie Sądu wydane na podstawie art. 10 ww. ustawy, które skutkuje zmianą niezgodnego ze stanem prawnym wpisu w księdze. Możliwym jest również wytoczenie powództwa opartego na podstawie art. 189 kpc (jednakże wyrok uzyskany w takim postępowaniu dotyczy jedynie stron konkretnego procesu i może prowadzić do obalenia domniemania opisanego w art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece na potrzeby określonego postępowania). Sądy są związane treścią wpisów w księgach wieczystych i nie mogą dowolnie, bez zachowania określonego trybu postępowania, dokonywać odmiennych ustaleń, sprzecznych z treścią ksiąg wieczystych prowadzonych dla konkretnych nieruchomości. Na gruncie niniejszej sprawy Sąd Rejonowy, będąc związanym treścią księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości położonej w J., prawidłowo ostatecznie ustalił, iż nieruchomość ta wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. W księdze wieczystej prowadzonej dla spornej nieruchomości wpisani są bowiem A. W. i D. L.. Brak jest bowiem na ten moment orzeczenia Sądu wskazującego, iż prawo wpisane na rzecz A. W. (1) i D. L. (1) jest niezgodne z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości. Sąd Okręgowy wskazuje, iż orzeczenie Sądu I instancji jest w tym zakresie prawidłowe, aczkolwiek Sąd Rejonowy nie dostrzegł przy tym, iż nie miał faktycznie, w układzie procesowym niniejszej sprawy, możliwości wydania odmiennego orzeczenia, będąc związany wpisem w treści księgi wieczystej i nie będąc uprawnionym procesowo (z uwagi na niewystępowania w charakterze uczestników postępowania rodziców uczestnika) do uznania, iż umowa dotycząca spornej nieruchomości jest nieważna.

Sąd Okręgowy wskazuje w dalszym ciągu, iż słusznie ustalił Sąd I instancji, że pojazd marki M. (...) nr rej. (...) rok produkcji 2008, wchodzi w skład majątku wspólnego byłych małżonków, bowiem został zakupiony za środki pochodzące ze sprzedaży dwóch innych pojazdów, należących do małżonków (będących składnikami ich majątku wspólnego małżeńskiego). Podzielić należy w tym zakresie w całości argumentację Sądu Rejonowego, który prawidłowo zwrócił uwagę na sekwencję sprzedaży dwóch pojazdów należących do byłych małżonków, z czego pozyskano środki na zakup pojazdu M.. Wskazać należy, iż wnioskodawczyni wypłaciła z rachunku bankowego pieniądze uzyskane ze sprzedaży pojazdu P. (...) na krótko przed zakupem przez uczestnika pojazdu M.. Również wysokość środków, jakimi dysponowali wówczas małżonkowie wskazuje, iż byli w stanie sfinansować zakup pojazdu M.. Brak jest jakichkolwiek przyczyn by uznać, że dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia dotyczącego pojazdu M., została dokonana z naruszeniem zasad wskazanych w treści art. 233 § 1 kpc. Sąd Rejonowy nie naruszył bowiem zasad logiki ani doświadczenia życiowego, wyprowadzając ze zgromadzonych dowodów poprawne i logiczne wnioski. Podkreślić przy tym należy, iż sąd co do zasady (zgodnie z art. 233§1 kpc) ocenia dowody według własnego przekonania i nie może być skutecznym zarzut oparty jedynie na forsowaniu przez stronę własnej wersji wydarzeń. Dla podniesienia skutecznie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 §1 kpc koniecznym jest wykazanie przez skarżącego okoliczności uzasadniających brak logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi przez sąd dowodami lub wykazanie, że wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logicznego rozumowania albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 roku wydany w sprawie o sygn. akt: II CKN 817/00, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 12 grudnia 2013 roku, wydany w sprawie o sygn. akt I ACa 599/13,).

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest, na grudnie niniejszej sprawy, jakichkolwiek okoliczności mogących wskazywać, iż Sąd I instancji przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów. Nie można przy tym zgodzić się z apelującym, iż w świetle tego, że niedługo po zakupie pojazdu M. (...) wnioskodawczyni wystąpiła o rozwód, rozstrzygniecie Sądu I instancji winno jawić się jako nieprawidłowe z uwagi na naruszenie art. 233 § 1 kpc. Podkreślić należy, iż Sąd Okręgowy dostrzegł w niniejszej sprawie, że decyzja A. W. (1) o wystąpieniu z pozwem rozwodowym, była faktycznie spontaniczna, bowiem miała nastąpić na skutek jej pobicia przez uczestnika (zeznania wnioskodawczyni k. 153 v akt sprawy). Spontaniczność owej decyzji wskazuje, iż w dacie zakupu pojazdu byli małżonkowie nie mieli planów rozwodowych, a małżeństwo (które wcześniej również przechodziło różne perturbacje) zostało rozwiązane po złożeniu pozwu przez wnioskodawczynię, która podjęła decyzję nagle, z uwagi na nieoczekiwane wydarzenia. Brak jest również podstaw do uznania, iż rodzice uczestnika, których sytuacja majątkowa nie była dobra, zaciągnęli pożyczkę celem sfinansowania uczestnikowi zakupu pojazdu M. (...). W świetle zgromadzonych w niniejszej sprawie materiałów dowodowych, niezasadnym i sprzecznym z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jest twierdzenie uczestnika, iż jego matka zaciągnęła pożyczkę u znajomych i rodziny, która następnie spłacił ojciec. W związku z powyższym nie można uznać za skuteczny zarzutu uczestnika wskazującego na przekroczenie przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów. Sąd Okręgowy w Kielcach podziela w tym zakresie stanowisko Sądu I instancji i wskazaną przez ów Sąd argumentację

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na zasadzie art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc oddalił apelację uczestnika jako bezzasadną.

SSO M. Kośka SSO A. Pniewska SSO S. Buras

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ilona Kwiatkowska Tiesler
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kielach
Osoba, która wytworzyła informację:  Monika Kośka,  Sławomir Buras ,  Anna Pniewska
Data wytworzenia informacji: