Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kielcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach, IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Sójka

Protokolant: sekr.sądowy Katarzyna Komosa

przy udziale oskarżyciela publicznego ---------------

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014 r.

sprawy J. Z.

obwinionej o wykroczenie z art.92 ust.1 pkt.3 ustawy "Prawo budowlane"

R. Z.

obwinionego o wykroczenia z art.92 ust.1 pkt.3 ustawy "Prawo budowlane" i art.51 § 1 kw

na skutek apelacji wniesionych przez obwinionego i obwinioną

od wyroku Sądu Rejonowego VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Kazimierzy Wielkiej

z dnia 29 listopada 2013r. sygn. akt VI W 136/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  na podstawie art. 39 § 1 kw odstępuje od wymierzenia obojgu obwinionym kary za przypisane im wykroczenie z art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy „Prawo budowlane”;

2.  zwalnia oboje obwinionych od ponoszenia kosztów postępowania przed Sądem I instancji;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia obwinionych J. Z. i R. Z. od kosztów postępowania odwoławczego w całości.

Sygn. akt IXKa87)14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Busku Zdroju VI Zamiejscowy Wydział Karny w Kazimierzy Wielkiej z dnia 29 listopada 2013 roku obwinionych J. Z. oraz R. Z. uznał za winnych tego, że w dniu 26 czerwca 2013 roku w J. gm. K. W. utrudniali wykonywanie prac przy udrożnieniu rowu m.in. inspektorowi nadzoru, stanowiącego wykroczenie z art. 92 ust.1 pkt.3 ustawy prawo budowlane i za to na podstawie art. 92 ust.1pkt.3 ustawy prawo budowlane w zw. z art. 24§1kw wymierzył każdemu z oskarżonych karę grzywny w kwocie po 100 złotych. Na podstawie art. 118§1kpw zasądził od obwinionych J. Z. i R. Z. na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 100 złotych tytułem kosztów postepowania w niniejszej sprawie . Tym samym wyrokiem Sąd Rejonowy uniewinnił R. Z. od popełnienia zarzucanego mu wykroczenia polegającego na tym, że w dniu 26 czerwca 2013 r. w J. gm. K. W. zakłócił porządek publiczny w ten sposób, że głośno krzyczał , kwalifikowanego z art. 51§1kw.

Apelację od tego wyroku wnieśli obwinieni R. Z. i J. Z., którzy zaskarżyli wyrok w całości i zarzucili rozstrzygnięciu :

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 ustawy z dn. 7 lipca 1994r. prawo budowlane , które miało wpływ na jego treść , polegające na mylnym przyjęciu , iż roboty budowlane wykonywane przez (...) w K. były zgodnie z prawem tj. na podstawie i zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych , podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , iż Zarządca Drogi nie realizował inwestycji zgodnie z przepisami specustawy drogowej , jak również nie posiadał żadnego tytułu prawnego do realizacji inwestycji na nieruchomości obwinionych ,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane , które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu , iż prace w dniu zdarzenia tj. 26 czerwca 2013r były wykonywane w pasie drogowym i że małż. Z. stawiając ogrodzenie zajęli bezprawnie pas drogowy , podczas, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że prace były bezprawnie wykonywane na terenie nieruchomości obwinionych i ogrodzenie wybudowane zostało zgodnie z prawem na 20 lat przed realizacją inwestycji budowalnej , zatem małż. Z. nie zajęli pasa drogowego stawiając ogrodzenie ,

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane, które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu , iż zakres wykonywanych prac nie obejmował demontażu bądź przesunięcia ogrodzenia posesji , podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że zakres wykonywanych prac w dniu zdarzenia obejmował demontaż ogrodzenia ,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane, które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu , iż zakres wykonywanych prac w dniu zdarzenia obejmował udrożnienia ( pogłębienie) rowu, podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że rowu w dniu zdarzenia nie było ,

5.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane, które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu ,iż obwinieni mieli świadomość , że być może – zgodnie z obowiązującymi przepisami - podczas modernizacji drogi (...) , głównie w miejscowości J. , podczas wykonywania prac pogłębiania rowu przy ich posesji może zajść konieczność „ rozbioru ich ogrodzenia” - podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że obiektywnie obwinieni nie mogli być świadomi tego, że prace będą naruszać ich prawo własności , bowiem nie zostali o tym w ogóle w jakikolwiek sposób zawiadomieni,

6.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane, które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu ,iż decyzja Wojewody (...) nr 1/11 z dnia 03.02.2011r. znak (...)o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie drogi wojewódzkiej nr (...) od granicy województwa (...) w km 43+054 do miejscowości B. w km83+916 była dostępna w Urzędzie Miasta i Gminy K. W. , więc obwinieni mogli w odpowiednim okresie czasu zapoznać się i odpowiednio zareagować zgodnie z obowiązującym prawem , podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że obwinieni jako właściciele przedmiotowej nieruchomości nie zostali zawiadomieni zgodnie z przepisami specustawy drogowej , jak również ich nieruchomość nie została wymieniona w przedmiotowej decyzji , mimo, że podjęto na niej realizację inwestycji , a więc nie mogli podjąć odpowiednich działań mających na celu ochronę swoich praw i interesów ,

7.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia stanowiących podstawę przypisania obwinionym sprawstwa i winy wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane, które miały wpływ na jego treść polegające na mylnym przyjęciu, iż prace budowlane nie mogły być wykonywane z winy obwinionych, podczas, gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że miała miejsce prowokacja do takiego zachowania obwinionych ze strony Zarządcy Drogi, Wykonawcy inwestycji i funkcjonariuszy policji ,

II. obrazę prawa procesowego :

1.  wybiórczą , bezkrytyczną i jednostronną ocenę całości zgormadzonego materiału dowodowego , która miała istotny wpływ na treść orzeczenia , a przez to rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonych,

2.  niewyjaśnienie rozbieżności w zeznaniach świadków na etapie postepowania wyjaśniającego i sądowego , podczas, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku , że należało wyjaśnić dlaczego zeznania świadków na tych etapach były niespójne , wewnętrznie sprzeczne i zawierały istotne rozbieżności,

3.  dowolną , a nie swobodną ocenę zebranego materiału dowodowego w sprawie w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego , mająca istotny wpływ na treść orzeczenia , czego rezultatem są błędy w ustaleniach faktycznych ,

4.  uwzględnienie wyłącznie okoliczności dla obwinionych niekorzystnych z pominięciem tych przemawiających na korzyść bez należytego uzasadnienia takiego stanowiska ,

5.  dopuszczenie do kontaktowania się świadków poprzez umożliwienie im opuszczenia Sali rozpraw po złożeniu zeznań , a przed złożeniem ich przez pozostałych świadków, co miało istotny wpływ na treść postepowania , a następnie treść wydanego orzeczenia ,

6.  niewyjaśnienie okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy tj. okoliczności dotyczących tego , że miejsce miała prowokacja Zarządcy Drogi, Wykonawcy inwestycji i funkcjonariuszy policji , mająca na celu sprowokowanie obwinionych , a następnie skierowanie przeciwko nim postepowania karnego ,

III. na podstawie art. 438§1kpk w zw. z art. 109§2kpw :

1.obraze przepisów prawa materialnego tj. art. 92 ust.1 pkt.3 prawo budowlane poprzez jego błędne zastosowanie , w sytuacji gdy należało zastosować go w związku z art. 15kw,

2.obraze przepisów prawa materialnego tj. art. 6kk poprzez jego błędne zastosowanie , w sytuacji gdy nie wystąpił związek przyczynowo-skutkowy między naruszeniem reguł ostrożności a skutkiem.

W konkluzji skarżący wnieśli o zmianę wyroku i uniewinnienie ich od zarzucanego wykroczenia , ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. .

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja obwinionych R. Z. oraz J. Z. tylko częściowo okazała się skuteczna, choć część z podniesionych zarzutów w ogóle nie odnosi się do przedmiotu niniejszego postępowania . I tak zauważyć należy, że poza zakresem kontroli odwoławczej pozostawały zarzuty odnoszące się do kwestionowania zgodności z prawem decyzji Wojewody (...) z dnia 3.02.2011r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej i zapewnienia obwinionym prawa do zagwarantowanej przepisami reakcji na powyższe , bowiem pozostaje to poza zakresem przedmiotowym niniejszego postepowania , a wskazane wyżej kwestie są uregulowane przepisami prawa administracyjnego , do którego stosowania uprawnione są inne organy niż Sąd Rejonowy orzekający w postepowaniu w sprawach o wykroczenie .

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie oraz pisemnych motywów zaskarżonego wyroku pozwala na stwierdzenie , iż Sąd Rejonowy nie dopuścił się błędu, tak w ocenie przeprowadzonych dowodów , jak też w dokonywaniu na ich podstawie ustaleń faktycznych . Sąd Rejonowy rozważył wszystkie okoliczności mające znaczenie dla poczynienia prawidłowych ustaleń co do czynu obwinionych , wskazał także przesłanki na podstawie których przyjął , iż R. Z. oraz J. Z. dopuścili się przypisanego im wykroczenia . Apelacja zaś nie przytacza żadnych okoliczności , które mogłyby podważyć prawidłowość rozumowania i ustaleń Sądu I instancji . Wręcz przeciwnie , obwinieni uzasadniając swoją tezę o braku podstaw do przypisania im wykroczenia polegającego na utrudnianiu uprawnionym pracownikom wykonywania prac przy rozbudowie drogi (...) na wysokości ich posesji , w sposób subiektywny przedstawiają interpretację przeprowadzonych w sprawie dowodów , a przedstawiona tam argumentacja ma charakter polemiczny .

Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy przeprowadzone dowody tj. zebrana w sprawie dokumentacja dotycząca rozbudowy drogi (...) , jak też zeznania świadków G. K., M. K. , T. P. , M. Z. , M. S. , W. N. pozostają spójne co do faktu, iż obwinieni w dniu 26.06.2013 roku utrudniali pracownikom Firmy (...) i „(...) „ wykonywanie robót drogowych polegających na udrożnieniu rowu znajdującego się w pasie drogowym, biegnącego wzdłuż posesji obwinionych , w ten sposób , że R. Z. i J. Z. wchodzili w linię pracy koparki , a także zaparkowali pojazdy w taki sposób , że uniemożliwiły wykonanie tych prac . Świadkowie G. K., M. K. , T. P. , M. Z. w sposób spójny ze sobą opisali zakres robót, który w dniu zdarzenia zamierzali wykonać w pasie drogowym biegnącym wzdłuż posesji obwinionych , wskazali, iż R. Z. oraz J. Z. swoim zachowaniem uniemożliwiali to, bowiem stawali w miejscach gdzie miała pracować koparka . Jak wskazali świadkowie obwinieni oświadczali, iż pas drogowy jest częścią ich nieruchomości i w ten sposób uniemożliwiali naruszanie ich prawa własności. Relacje wskazanych wyżej świadków znalazły potwierdzenie w zeznaniach funkcjonariuszy policji M. S. oraz W. N. , którzy w związku z zachowaniem obwinionych podjęli interwencję na miejscu zdarzenia . Wyżej wskazane dowody pozostają ze sobą we wzajemnym związku , uzupełniają się , a zatem słusznie Sąd Rejonowy ocenił je jako wiarygodne i stanowiące podstawę ustaleń faktycznych odnośnie zachowania oskarżonych w dniu 26.06.2013r. Zauważyć jednak należy, wbrew przeciwnym argumentom skarżących, iż zeznań świadków G. K., M. K. , T. P. , M. Z. Sąd I instancji nie ocenił w sposób bezkrytyczny , dostrzegł bowiem ich sprzeczność z ujawnionymi na rozprawie nagraniami , w zakresie w jakim wskazują, że obwiniony R. Z. w trakcie zdarzenia również głośno krzyczał . Weryfikacja powyższych twierdzeń doprowadziła Sąd Rejonowy do trafnego wniosku, że choć rzeczywiście na miejscu panowała nerwowa atmosfera , dyskusja toczyła się podniesionymi głosami , to jednak brak było w zachowaniu obwinionego cech zakłócania spokoju, czy porządku publicznego.

Prawidłowo również zostały ocenione wyjaśnienia R. Z. i J. Z. . Obwinieni nie przyznali się do tego, że w dniu 26.06.2013r. swoim zachowaniem uniemożliwiali wykonanie prac polegających na udrożnieniu rowu wzdłuż ich posesji , wskazali natomiast , że próbowali nie dopuścić do wyburzeniach należącego do nich ogrodzenia , bowiem o takim zakresie prac zostali poinformowani przez pracowników drogowych. Powyższe twierdzenia pozostają jednak w sprzeczności chociażby z konsekwentnymi zeznaniami G. K. i M. K. , którzy absolutnie zaprzeczyli by miało mieć miejsce wyburzanie ogrodzenia , a jedynymi pracami , które miały być przeprowadzone to udrożnienie rowu i umocnienie go elementami betonowymi. Powyższe twierdzenia obwinionych pozostają sprzeczne również z dołączoną do akt sprawy dokumentacją (k. 39-41) z której wynika, iż od września 2012 roku trwała intensywna korespondencja pomiędzy R. Z. , a (...) w trakcie której rzeczywiście początkowo nakazano obwinionemu rozebranie ogrodzenia, które umieszczone zostało w pasie drogi (...), jednak w następstwie wzajemnych uzgodnień , ostatecznie ustalono, iż zostanie wykonany rów odkryty bez konieczności demontażu ogrodzenia . W tej sytuacji nie polegają na prawdzie twierdzenia obwinionych, że nie wiedzieli o zakresie prac, które miały być wykonane w dniu 26.06.2013r. , a w szczególności , że ich zachowanie motywowane było tym , że próbowali nie dopuścić do rozbiórki ogrodzenia . Nie znajduje również potwierdzenia w przeprowadzonych dowodach wskazana w apelacji teza , że obwinieni zostali sprowokowani przez pracowników drogowych, czy też funkcjonariuszy policji .

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że zarówno ocena dowodów, jak też poczynione na ich podstawie ustalenia faktyczne zostały dokonane przez Sąd Rejonowy prawidłowo zgodnie z zasadami określonymi w art. 7kpk.

Odnosząc się do wymiaru kary stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy oceniając stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez R. Z. i J. Z. wykroczenia nie uwzględnił wszystkich istotnych okoliczności , co powoduje , iż orzeczona wobec obwinionych kara grzywny jest rażąco surowa. W szczególności nie dostrzegł Sąd Rejonowy istnienia okoliczności uzasadniających zastosowanie wobec obwinionych określonej w art. 39§1kw instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary . Tymczasem oceniając charakter i okoliczności czynu zauważyć należy, że motywem działania R. Z. oraz J. Z. , była nie tylko chęć ochrony istniejącego w ich przekonaniu prawa własności, ale również poczucie, co prawda błędne, że wykonywanie prac drogowych doprowadzi do demontażu ogrodzenia posesji . Tak pojmowany przez nich zakres prac odbierany był jako krzywdzący i sprzeczny z wcześniej poczynionymi ustaleniami w tym przedmiocie . W tej sytuacji zatem , choć ich zachowanie wyczerpało znamiona wykroczenia określonego w art. 92 ust.1pkt.3 prawa budowlanego , to jednak w ocenie Sądu Okręgowego zaistniały przesłanki uzasadniające odstąpienie od wymierzenia obwinionym kary . Należy również zauważyć, iż obwinieni nie byli dotychczas karani, prowadzą ustabilizowany tryb życia, a przedmiotowy czyn stanowił incydent w ich dotychczasowym nienagannym zachowaniu .

Dlatego też mając na uwadze powyższe argumenty należało na podstawie art. 109§2kpw w zw. z art. 437§1kpk orzec jak w wyroku. Na podstawie art. 119kpw w zw. z art. 624§1kpk zwolniono obwinionych od ponoszenia kosztów sądowych za I instancję oraz za instancję odwoławczą , albowiem przemawiają za tym względy słuszności.

SSO Krzysztof Sójka