Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kielcach

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 1288/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok z dnia 24 kwietnia 2024 sygn. akt II K 234/21 wydany przez Sąd Rejonowy w Staszowie

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błędu w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut zasługiwał na uwzględnienie. Trafnie prokurator argumentuje, że nie było podstaw do tego, aby nie dać wiary zeznaniom małoletniego pokrzywdzonego. Rozstrzygnięcie sprawy zależało tak na prawdę od tego czy rzeczywiście zeznania O. L. (1) obciążające oskarżoną były zgodne z prawdą czy też nie. Podobnie rzecz się ma z zeznaniami jego młodszej siostry , która opisywała dziwne zachowania oskarżonej wobec jej brata także w jej obecności, które oskarżona nazywała mianem zabawy. Ocena ich zeznań dokonana przez sąd I instancji jest błędna. Z argumentacji sądu zawartej w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wynika, że pokrzywdzony jest osobą uzależnioną od matki i w bardzo dużym stopniu zależną od młodszej siostry, podatną na wpływy innych osób. Jego podatność na wpływy matki i siostry jak pisze sąd jest największa. Tym samym w ocenie sądu O. L. (1) nie może być traktowany jako osoba niezainteresowana tym, aby usunąć babcię z mieszkania. Jej obecność dla matki i siostry stanowiła poważny problem. Zatem przypisanie jej poważnego przestępstwa w ocenie sądu było sposobem, który umożliwiałby spełnienie planów matki i siostry. Taka wersja choć teoretycznie możliwa i należało ją rozważyć nie ma logicznego uzasadnienia bowiem nie wynika ona z dowodów zebranych w sprawie. Przyjęcie , że obciążenie oskarżonej przestępstwem polegającym na wykonywaniu czynności seksualnych wobec małoletniego wnuka było wynikiem intrygi uknutej przez jej córkę A. L. (1) po to, aby dzięki temu pozbyć się oskarżonej z mieszkania a O. L. (1) był narzędziem w rękach swojej matki, i miał złożyć określonej treści wyuczone zeznania obciążające ocenić trzeba jako domniemanie wynikające z niektórych faktów. Wersja ta nie ma jednak logicznego uzasadnienia. Po pierwsze małoletni nie był skonfliktowany z babcią. Przeszkadzały mu tylko niektóre jej zachowania , które są przedmiotem zarzutu. Po drugie A. L. (1) mimo faktycznie istniejącego konfliktu z oskarżoną, który zrodził się po tym jak zamieszkała z nią razem ze swoimi dziećmi w jednym mieszkaniu nigdy nie podejmowała wcześniej jakichkolwiek działań mających na celu usunięcie jej z mieszkania przez cały okres wspólnego zamieszkiwania. Składając oskarżonej propozycję wynajęcia jej kawalerki bądź sprzedaży mieszkania i kupna mieszkania większego trzypokojowego, w którym oskarżona miałaby swój odrębny pokój starała się znaleźć rozwiązanie istniejącego konfliktu. Nie należy oceniać tego jako podjętych wobec oskarżonej zdeterminowanych działań obliczonych na to, aby jak najszybciej pozbyć się jej z mieszkania i to w sposób bezprawny. Temu, że oskarżona nie miała takich zamiarów przeczy to, że sama z dziećmi opuściła mieszkanie po tym jak powzięła wiadomość od syna jak zachowywała się wobec niego oskarżona. Samo to, że jak twierdziła oskarżona córka chciała żebym wyprowadziła się z domu nie jest równoznaczne z podjęciem przez nią wobec matki konkretnych, zdeterminowanych działań zmierzających do tego, aby z mieszkania ją usunąć. A. L. w swoich zeznaniach nie kwestionowała istnienia konfliktu miedzy nią a oskarżoną. Przyznała wprost, że po bardzo dużej ilości kłótni zaproponowała matce, że to my się wyprowadzimy alb ona ( k. 164 ). Wyjaśniła że z uwagi na brak możliwości finansowych nie była w stanie , aby mieszkanie wówczas opuścić. Ponadto nie można było tracić z pola widzenia tego, że wizyta u psychologa w dniu zdarzenia została już wcześniej ustalona. Z zeznań psycholożki M. Z. wynika , że w trakcie wizyty O. L. był roztrzęsiony. Kiedy opowiadał jej co robiła babcia matki nie było w gabinecie. Mógł zatem swobodnie się wypowiadać. W trakcie opowiadania zanosił się szlochem- cyt. " zaczął bardzo płakać" Potem gdy poprosiła matkę oboje siedzieli i płakali. Płacz jest żywą reakcją emocjonalną. Można go odczytać jako reakcję na coś co wydarzyło się faktycznie, jako reakcje na doświadczenie czegoś przykrego, rodzącego określone przeżycia psychiczne. M. Z. nie odczytała zachowania chłopca jako wcześniej wyuczonego. Jeśli uznać , że takie zachowanie stanowiło normalną, naturalną, spontaniczną reakcję będącą wyrazem odczuć i przeżyć to trudno jest przyjąć wersję taką jaką ustalił sąd. Z opinii psychologicznej ani zeznań psycholożki nie wynika, aby taka reakcja małoletniego była przez niego udawana i nienaturalna. Podobnie rzecz się ma jeśli chodzi o podjęcie próby samobójczej polegającą na wyskoczeniu przez okno. Oskarżona nie kwestionuje tego, że O. odsunął firankę, zdjął kwiatki z parapetu i podstawił pod okno taboret. Pomijając kwestię czy próba ta była rzeczywista czy też chciał on w ten sposób zademonstrować problem i zwrócić na siebie uwagę istotne jest to czy takie zachowanie również przez niego zostało wyuczone i wcześniej obmyślane przez oskarżoną a on tylko na jej polecenie odgrywał określoną rolę. Do tego sąd w ogóle się nie odniósł. Wersji przyjętej przez sąd przeczy również opinia psycholożki H. M. uczestniczącej w przesłuchaniu małoletniego. W swojej opinii stwierdziła brak cech konfabulacji i cech świadczących o celowej intencji fałszowania zeznań. W odniesieniu do zeznań małoletniej O. L. (3) wydanej m. in po przeprowadzonym badaniu psychiatrycznym biegła nie stwierdziła cech , które mogłyby zniekształcać treść jej zeznań lub świadczących o tym, że zeznania te były przez kogoś inspirowane i stanowią wyraz wpływu np. matki. Nie wynika to wprost z opinii ( k. 43 ). Sąd Okręgowy ocenił dowód z tej opinii w oparciu o taką treść jak widnieje na k. 43 . Dlatego brak było podstaw do przyjęcia, aby zeznania małoletniej były zniekształcone i stanowiły wyraz wpływu osób trzecich a fakty, o których zeznawała zarówno ona jak i jaj starszy brat nie wynikały z ich własnych spostrzeżeń. Stanowisko sądu odwoławczego, wedle którego zaskarżony wyrok jest błędny jest oparte na takim stanie dowodów , który wynika z akt sprawy. Z opinii psychologicznych nie wynika, aby w zeznaniach małoletnich O. i O. odnalazły ślady wpływu innych osób oraz, aby były one wyrazem manipulacji jak twierdziła oskarżona. To samo dotyczy opinii opracowanej przez biegłych A. O. - S. i J. K.. Ponadto wydaje się, że sąd I instancji w niedostateczny sposób uwzględnił to co wynikało z opinii psychiatrycznej i psychologicznej dotyczącej oskarżonej w szczególności stwierdzonych u niej organicznych zaburzeń osobowości. ( k. 84-89 ). Biegli nie wykluczyli samej możliwości dopuszczenia się przez nią zarzucanych jej czynów stwierdzając, że mogły stanowić one zastępczą formę realizacji potrzeb seksualnych. Opinia ta była więc istotnym dowodem w sprawie.

Dodatkowo z zeznań pedagoga i nauczycielki nie wynika, aby O. przejawiał skłonności do konfabulacji i mówienia nieprawdy. Wskazuje również na to treść opinii , z której dowód przeprowadzono w postepowaniu odwoławczym.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania zadecydowały przyczyny w skazana w pkt. 3.1. Podstawę prawną uchylenia stanowi przepis art. 454 kpk/.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

przyczyny te wskazano w pkt 3.1 Podstawę prawną uchylenia stanowi przepis art. 454 par. 1 kpk.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

błędna ocena dowodów i w konsekwencji błąd w ustaleniach polegający na przyjęciu, że oskarżona nie dopuściłą sie zarzucanych jej czynów.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

wskazano w pkt 3.1

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd przeprowadzi postępowanie dowodowe wg,. swego uznania. Koniecznym będzie na pewno ponowne przesłuchanie oskarżonej A. L. (1) oraz biegłych psychologów opiniujących w sprawie i wymierzenie stosownej kary. Ten ostatni wniosek nie wiąże sadu. jeżeli ponowne postępowanie doprowadzi sąd do odmiennych wniosków.

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.PODPIS

SSO Jan Klocek SSO Andrzej Ślusarczyk SSO Marek Stempniak

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

od winy

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana