Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kielcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Chałoński

Protokolant: st.sekr.sądowy Dorota Ziółkowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Lecha Ozierowa

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2013 roku

sprawy M. Z.

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Końskich

z dnia 14 lutego 2013 roku sygn. akt II K 1010/12

zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że:

1.  M. Z. uznaje za winnego tego, że w dniu 25 sierpnia 2012 roku w K. , woj. (...) kierował samochodem osobowym marki F. nr rej. (...) w ruchu drogowym znajdując się w stanie nietrzeźwości ( wynik badania 1,18 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu), tj. przestępstwa z art. 178a § 1 kk i za to na podstawie tegoż przepisu wymierza mu karę 3 ( trzech) miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza ustalając okres próby na 3 ( trzy ) lata;

2.  na podstawie art. 71 § 1 kk, art. 33 § 1 i 3 kk orzeka wobec oskarżonego M. Z. karę grzywny w wysokości 40 ( czterdziestu ) stawek dziennych ustalając wysokość 1 stawki dziennej na kwotę 20 ( dwadzieścia) złotych;

3.  na podstawie art. 42 § 2 kk, art. 43 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego M. Z. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 ( trzech) lat ;

4.  na podstawie art. 63 § 2 kk na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zalicza oskarżonemu M. Z. okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 25 sierpnia 2012 roku;

5.  na podstawie art. 49 § 2 kk orzeka od oskarżonego M. Z. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 300 ( trzysta) złotych;

6.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. P. kwotę 1.047,96 ( jeden tysiąc czterdzieści siedem 96/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przed Sądami obu instancji;

7.  zasądza od oskarżonego M. Z. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 140 ( sto czterdzieści ) złotych tytułem opłaty za obie instancje oraz obciąża go kwotą 110 ( sto dziesięć) złotych tytułem częściowego zwrotu wydatków w postępowaniu przed Sądami obu instancji, jednocześnie zwalniając oskarżonego M. Z. w pozostałej części od kosztów sądowych.

IX K a 765/13

UZASADNIENIE

Prokuratura Rejonowa w Końskich oskarżyła M. Z. o to, że w dniu 25 sierpnia 2012 roku w miejscowości K., województwa (...), będąc uprzednio skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Przysusze sygn. akt II K 45/10 z dnia 12 marca 2010 roku za przestępstwo określone w art. 178a § 1 k.k., kierował samochodem osobowym marki F. o nr rej. (...) w ruchu drogowym znajdując się w stanie nietrzeźwości ( wynik badania I – 1,18 mg/l ) alkoholu w wydychanym powietrzu, to jest o przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 k.k.

Wyrokiem z dnia 14 lutego 2013 roku w sprawie II K 1010/12 Sąd Rejonowy w Końskich oskarżonego M. Z. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, z tym że zakwalifikował go jako występek z art. 178a § 4 k.k. i za to, na podstawie przywołanego przepisu przy przyjęciu za podstawę wymiaru kary art. 178a § 4 k.k. wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt.1 k.k. warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 3 lata. Nadto na podstawie art. 71 § 1 k.k., art. 33 § 1 i 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 20 złotych każda.

Poza tym, na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art. 43 § 1 k.k. orzekł w stosunku do M. Z. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, zaś na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonego tegoż środka karnego zaliczono oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 25 sierpnia 2012 roku. Z kolei na podstawie art. 49 § 2 k.k. orzeczono od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 300 złotych.

Wreszcie powyższym wyrokiem orzeczono o kosztach, a to od Skarbu Państwa zasądzono koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej M. Z. z urzędu na rzecz adw. I. P. kwotę 531, 36 złotych oraz obciążono oskarżonego kosztami sądowymi w sprawie w części, a to w kwocie 310 złotych, zwalniając go w pozostałym zakresie od tych kosztów.

Apelację od tego wyroku wywiedli prokurator oraz obrońca oskarżonego.

Prokurator na podstawie art. 444 k.p.k. zaskarżył orzeczenie na korzyść oskarżonego w części dotyczącej przyjętej kwalifikacji prawnej zarzuconego M. Z. czynu i powołując się na przepis art. 438 pkt.1 k.p.k. wyrokowi zarzucił obrazę przepisu prawa materialnego – art. 178a § 4 k.k. – poprzez zakwalifikowanie czynu zarzuconego oskarżonemu z wymienionego przepisu, mimo że poprzednie skazanie M. Z. za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. uległo już zatarciu. Podnosząc zaś tak sformułowany zarzut w oparciu o art. 437 § 2 k.p.k. wniósł w konkluzji apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego z art. 178a § 1 k.k. i wymierzenie mu kar oraz orzeczenie środków karnych w rozmiarze w zaskarżonym wyroku

Z kolei obrońca oskarżonego na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 444 k.p.k. zaskarżyła rozstrzygnięcie w części dotyczącej przyjętej kwalifikacji prawnej oraz orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego. Działając zaś na podstawie art. 438 pkt.1 i 4 k.p.k. w zw. z art. 427 § 1 i 2 k.p.k. wyrokowi zarzuciła po pierwsze obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 178a § 4 k.k. oraz art. 106 k.k. poprzez przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się przestępstwa polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym, będąc uprzednio prawomocnie skazanym za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., podczas gdy wcześniejsze prawomocne skazanie, w dacie wyrokowania w przedmiotowej sprawie uległo zatarciu z mocy prawa i winno być uważane za niebyłe i skutkować co najwyżej przyjęciem odpowiedzialności karnej oskarżonego z art. 178a § 1 k.k.. Po drugie orzeczeniu zarzuciła rażącą niewspółmierność kary wymierzonej M. Z. przy uwzględnieniu jako okoliczności obciążających dotychczasowej karalności oskarżonego za takie samo przestępstwo.

Podnosząc tak sformułowane zarzuty, na podstawie art. 434 § 1 k.p.k., art. 437 k.p.k. i art. 454 § 2 k.p.k. wniosła w konkluzji środka zaskarżenia o po pierwsze zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, iż oskarżony M. Z. dopuścił się przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., po drugie o zmianę orzeczenia i wymierzenie oskarżonemu kary grzywny jako kary samoistnej, orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku i po trzecie o zwolnienie M. Z. od ponoszenia kosztów sądowych, jak również zasądzenie na jej rzecz kosztów z tytułu obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym albowiem w żadnej części nie zostały one uiszczone.

Jako wniosek alternatywny obrońca oskarżonego domagała się uchylenia zaskarżonego wyroku z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacje prokuratora oraz obrońcy oskarżonego okazały się o tyle skuteczne, iż doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku przez zakwalifikowanie czynu zarzucanego oskarżonemu w akcie oskarżenia z łagodniejszego przepisu, a przez to w konsekwencji orzeczenie łagodniejszej kary, zatem przyjąć można, iż odnośnie apelacji obrońcy w zdecydowanej części zadziałała ona na korzyść oskarżonego M. Z..

Nie można bowiem zgodzić się z zapatrywaniem Sądu I instancji odnośnie kwalifikacji prawnej czynu, jakiego popełnienie przypisano oskarżonemu, a mianowicie, iż skoro w dacie popełnienia przez niego przestępstwa czyli w dniu 25 sierpnia 2012 roku upłynął wprawdzie okres próby na jaki warunkowo zawieszono w stosunku do niego wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej we wcześniejszej sprawie sygn. akt II K 45/10 Sądu Rejonowego w Przysusze ( w dniu 19 marca 2012 roku ), jednakże nie upłynął jeszcze okres kolejnych 6 miesięcy, w jakim możliwe jest zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, a tym samym po jakim to okresie następuje zatarcie skazania z mocy prawa, dopuszczalne jest przyjęcie kwalifikacji prawnej zachowania oskarżonego jako występku z art. 178a § 4 k.k., czyli dla przypomnienia dopuszczenia się prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości będąc wcześniej skazanym prawomocnie za takie samo przestępstwo kierowania pojazdem mechanicznym w stanie pod wpływem alkoholu.

Tego rodzaju stanowisku wprost przeczy orzecznictwo SN, na jakie słusznie powołują się w apelacjach skarżący.

Sąd Najwyższy dla przypomnienia w postanowieniu z dnia 21 sierpnia 2012 roku wydanym w sprawie sygn. akt IV KK 59/12 wprost stwierdził, iż fakt zatarcia z mocy prawa wcześniejszego prawomocnego skazania za przestępstwo określone w art. 178a § 1 k.k. zaistniały w dacie wyrokowania co do popełnienia czynu określonego w art. 178a § 1 k.k. uniemożliwia przyjęcie odpowiedzialności sprawcy na podstawie unormowania z art. 178 § 4 k.k., także wtedy gdy do popełnienia tego czynu doszło przed upływem okresu niezbędnego do zatarcia skazania. Trudno nie zgodzić się z takim stanowiskiem SN, który wywodzi ten pogląd z ogólnych zasad zatarcia skazania określonych w art. 106 k.k., który stanowi, iż właśnie z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe, zatem w taki sposób, jakby do skazania nigdy wcześniej nie doszło.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, zaś Sąd Rejonowy w ogóle nie wziął pod uwagę powyższych zapatrywań prawnych Najwyższej Instancji Sądowej w Polsce. Co do M. Z. biorąc dodatkowo pod uwagę okoliczność, iż uiścił on wszelkie obciążenia finasowe nałożone w sprawie II K 45/10 SR w Przysusze ( karę grzywny wykonano 30 sierpnia 2010 roku ), okres próby na jaki warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności – o czym już wspominano wcześniej – upłynął dnia 19 marca 2012 roku, zatem okres kolejnych sześciu miesięcy, w jakim możliwe było, a nie zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności z kolei upłynął w dniu 19 września 2012 roku.

Zatem w momencie wyrokowania w niniejszej sprawie w dniu 14 lutego 2013 roku skazanie w uprzedniej sprawie II K 45/10 SR w Przysusze uległo zatarciu z mocy prawa. Dlatego Sąd Rejonowy nie mógł zakwalifikować zachowania M. Z. jako występek z art. 178a § 4 k.k., a tylko jako dopuszczenie się kierowania pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym będąc w stanie nietrzeźwości, zatem tylko przestępstwa z art. 178a § 1 k.k.

Dlatego też Sąd Odwoławczy na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 456 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok i przypisał M. Z. popełnienie w dacie, miejscu i okolicznościach jak w zarzucie aktu oskarżonia występku prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości czyli czynu z art. 178a § 1 k.k. Konsekwencją powyższego było oczywiste zmniejszenie dolegliwości kar wymierzonych oskarżonemu, zatem zarówno kary pozbawienia wolności jak i orzeczonej obok niej z uwagi na warunkowe zawieszenie wykonania tejże, kary grzywny, orzeczenie na nowo, przy przyjęciu łagodnej kwalifikacji prawnej przestępstwa - środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów machanicznych i środka karnego świadczenia pieniężnego w określonych wysokościach, z obligatoryjnym w oparciu o art. 63 § 2 k.k. zaliczeniem na poczet nowo orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, okresu zatrzymania prawa jazdy.

O kosztach sądowych w sprawie orzeczono na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., art. 636 § 1 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k., a także art. 8 ust.1 w zw. z art. 2 ust.1 i art. 3 ust.1 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm. ).

SSO Marcin Chałoński